بررسی سن شروع تغذیه تکمیلی وبرخی عوامل مرتبط با آن در شیرخواران شهر سمنان

سابقه وهدف: بقا، سلامت و رشدکودکان ارتباط مستقیم با تغذیه آنان دارد وسوء تغذیه کودکان ،مشکل شایع بیش‌ترکشورهای درحال توسعه می‌باشد. سن شروع تغذیه تکمیلی در شیرخواران موقعی است که شیرخوار نمی‌تواند مقادیر کافی انرژی و مواد غذایی را از شیر مادر به تنهایی کسب کند. شروع زودرس و دیررس غذای تکمیلی هر دو باعث ایجاد عوارض شدید می‌شود و سن مناسب این کار از پایان 6 ماهگی است. باتوجه به اهمیت زمان شروع تغذیه تکمیلی، این تحقیق درسمنان به منظور برآورد سن شروع تغذیه تکمیلی و عوامل مرتبط باآن انجام شد. مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی برروی 400 نفر از کودکان 12-6 ماهه شهر سمنان انجام گردید. در هر یک از هشت مرکز بهداشتی درمانی شهر سمنان 50 مادری که جهت پایش فرزندخود مراجعه کرده بودند، انتخاب و پرسش‌نامه توسط پرسنل بهداشتی با مصاحبه از مادران شیرده (یا توسط مادر) تکمیل گردید. یافته‌ها: 3/76 درصد مادران تغذیه تکمیلی شیرخواران را از 6 ماهگی آغاز کردند. شایع‌ترین غذای کمکی مورد استفاده (5/69 درصد) در اولین تغذیه فرنی بود. میانگین (± انحراف معیار) سن شروع تغذیه تکمیلی60/0± 86/5 ماهگی بود. 5/97درصد مادران آموزش لازم برای تغذیه شیرخواران خود را از طریق حضوری، جزوه و کتاب،کارت واکسن و پمفلت قبل از 6ماهگی شیرخوار فرا گرفته بودند. بین سن شروع تغذیه تکمیلی با اشتغال مادران (049/0= P)، سن مادر (040/0= P)، سطح سواد پدر(002/0= P) و نوع زایمان (015/0= P) ارتباط معنی‌داری وجود داشت. اما بین جنس کودک، نوع شیر مصرفی، رتبه تولد، مرکزمراقبت از شیرخوار، سطح سواد مادر، اولین غذای کمکی شیرخوار و روش آموزش مادران با سن شروع تغذیه تکمیلی ارتباط معنی‌داری دیده نشد. نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان می‌دهد که اگرچه 5/97 درصد مادران آموزش لازم برای شروع تغذیه تکمیلی را دیده‌اند ولی حدود23درصد آنها در موعد مقرر تغذیه تکمیلی را آغاز نکرده‌اند. لذا ضروری است دامنه آموزش وسیع‌تر شود و آموزش موثرتری توسط مراکز بهداشتی درمانی به مادران (بالاخص مادران با زایمان طبیعی و سنین بالا) داده شود.